Laatste update 28-9-2023 13.44 uur

Nieuwe interessegroep binnen de HCC

Het 3D-printen is een betrekkelijk nieuwe activiteit binnen de HCC. Begin 2019 is de gang er goed ingekomen en zijn er overal in het land werkgroepen ontstaan. Zo ook in de regio Zuidoost-Brabant. Het zwaartepunt ligt in Helmond omdat uit die omgeving de meeste deelnemers komen. Landelijk ligt het zwaartepunt in Apeldoorn, daar vindt u de mensen van de interessegroep HCC3d.

Wat is 3D printen?

3D-printen is printen in 3 dimensies, ruimtelijk dus. Nodig is een 3D printer en een kunststof draad op een haspel. De draad wordt verwarmd tot 200 °C en wordt daardoor vloeibaar. De spuitmond beweegt volgens het ingevoerde model over het werkblad en spuit daar de vloeistof naar buiten en vormt zo een eerste laag. Daarna wordt op de 1e laag een 2e aangebracht, die niet precies dezelfde als de 1e hoeft te zijn. Het zijn die veranderingen die het model zijn vorm geven. Soms moet een steun worden geprint want printen in de lucht gaat niet.

Welke activiteiten zijn te verwachten bij het 3d printen?

Het 3D printen valt uiteen in twee bezigheden.

1. Het omgaan met de printer. Het snelst leer je dat door de kunst bij een ander af te kijken. Probeer iemand te vinden die daarbij kan helpen. Het alternatief is de handleiding doorwerken en de kans is groot dat alles in het Engels is en dat is lastig en tijdrovend.
   
   
2. Het zoeken van modellen die je kunt printen. Op het internet zijn talrijke gratis modellen te vinden. Dat lenen scheelt een hoop werk, kost meestal niets en werkt erg snel. Het is een goede manier om de materie onder de knie te krijgen.
   
   Elk model dat je wilt printen moet worden aangeleverd in het formaat .stl, bijvoorbeeld model.stl. Daarna moet het model met programma Cura in lagen worden opgedeeld (= slicen) en wordt daardoor model.gcode en dat kun je printen. Let wel, die gcode past alleen bij jouw printer want in Cura heb je jouw printer ingesteld. Gcode uitwisselen gaat dus niet, wel .stl en van gcode terug naar stl gaat ook niet. Wil je iets van iemand overnemen, dan steeds in stl-vorm.
   
   Maar na verloop van tijd gaat het kriebelen en wil je zelf wat ontwerpen. De eerste vraag die opkomt is welk programma ga je daarbij gebruiken? Het antwoord daarop leidt direkt tot een tweede vraag. Wat wil je eigenlijk gaan doen met het printen? Wil je alleen hobbymatig werken en niet te vaak, dan is een eenvoudig programma misschien voldoende. Of toch wat professioneler en dan moet je een wat serieuzer programma kiezen. Kost wel meer tijd en energie en het duurt langer voordat je dat in de vingers hebt, maar die programma's hebben vaak meer mogelijkheden. Bedenk, voordat je een keuze maakt, dat je niet 1-2-3 van programma wisselt. Het kost veel tijd en energie om het te leren en dat ruil je niet zomaar in voor een ander programma. Dus toch even goed nadenken en her en der je licht opsteken.

Wat is nodig om te kunnen printen?

Om te kunnen printer zijn nodig een printer, een rol plastic draad en een model/ontwerp dat geschikt is om te printen, dus een computerbestand op een USB-staaf. Dat betekent dat je voor rond de 200 € al aan de slag kunt.

Printers zijn er allerlei maten en prijzen. Vooral de Chinese printers hebben een hoog kwaliteits/prijs-gehalte. Dus voor niet te veel geld heb je goed materiaal. Wie voor het eerst wil gaan printen is het verstandig om het oor te luister te leggen bij de mensen van onze 3D groep. Men geeft graag nuttige tips.

De benodigde plasticsoort is afhankelijk van de printer. Veel gebruikt wordt de plasticsoort PLA met een cirkelvormige doorsnede van 1,75 mm in verschillende kleuren. Een rol van 1 kg met een lengte van 330 m kost ongeveer 20 €, kijk bij 123inkt.nl, ook voor printers.

Modellen zoeken kan onder andere bij thingiverse.com.

Modellen zelf ontwikkelen kan met modelleringsprogramma's. Hieronder worden enkele genoemd.
Eenvoudig: SketchUp Free, TinkerCAD, FreeCAD, LibreCAD (allemaal gratis)
Meer mogelijkheden: Fusion 360, Blender, Onshape (allemaal gratis voor de hobbyist)

Enkele interessante en gratis modelleringsprogramma's

• Fusion 360: https://www.autodesk.nl/
• Onshape, https://www.onshape.com/en/
• FreeCAD: https://www.freecadweb.org/
• Blender: https://www.blender.org/
  
• Slicer programma Cura: https://ultimaker.com/software/ultimaker-cura
• Kant en klare 3D modellen opzoeken: https://www.thingiverse.com/
• Handleiding Onshape (Nederlandstalig) Van ontwerp tot print, Modelleren met Onshape, Henk de Vlaam , in te zien via  https://drive.google.com/file/d/1pDidrwy6VAeUFayQO85PIsunbHo8cqnI/view?ts=61953072, een account bij Google is noodzakelijk.

De 3D groep van Zuidoost-Brabant

De eigen printer, bij ons een Ender-3 van de Chinese firma Creality, werkt goed en we gaan ons nu meer bekwamen in het modelleren, het zelf maken van modellen. Daarin gaat het meeste tijd en energie in zitten.

Als mensen zich bij ons aanmelden hebben ze meestal al iets gedaan met 3D en ook gewerkt met een modelleringsprogramma. Dan is het overstappen naar een ander programma een gewetenskwestie, want je moet helemaal opnieuw beginnen.

Om die reden zijn we in december 2021 overgestapt op Onshape en gebruiken daarbij een Nederlandstalige handleiding. We maken allemaal dus een frisse start en hopen dat het gebruik van éénzelfde programma positief uitwerkt op de hele groep.

De 3D-werkgroep van HCC!ZOB bestaat momenteel, 1 juli 2023, uit 10 personen en die komen 2 keer per maand bijeen, steeds de 1e zaterdag van 9:30 tot 12 uur en de 3e dinsdag van 20:15 tot 22:15 uur. Plaats is de Stationskamer in wijkgebouw de Westwijzer, Cortenbachstraat 70 in Helmond.

Wilt u spontaan binnenlopen, dan is dat op de dinsdagavond geen probleem. Op de zaterdag moet u uiterlijk 9:30 u binnenstappen anders is de deur gesloten en moet u iemand die binnen is bellen om de deur te openen (06 23 71 06 53).

Arduino

Inmiddels is er ook interesse ontstaan voor de Arduino. Dat is een electrische printplaat die als een computer kan worden geprogrammeerd en vooral bij liefhebbers van spoortreinen in trek is om het een en ander elektrisch te kunnen regelen.
Om die reden zijn de bijeenkomsten in de Westwijzer geplitst. Op de 1e zaterdag van de maand komt het Arduino gebeuren aan de orde en de 3e dinsdag van de maand zijn we in principe met 3D bezig, maar met die scheiding wordt soepel omgegaan.
In het najaar van 2023 wordt Arduino gewijzigd in een nieuwe werkgroep: zie hieronder.

Een nieuwe werkgroep: Single Board Computer

De jongste werkgroep van de regio HCC!ZOB was tot nog toe 3D. En dat verliep naar tevredenheid. Maar na verloop van tijd komen er meer behoeftes en ideeën. Het onderwerp 3D bleek niet toereikend. Aanvankelijk ging men voor de Arduino, maar nu, augustus 2023, gaan we voor de Single Board Computer (SBC, printplaat computer) en Micro Controllers.

Een SBC is een computer op één enkele printplaat, wat aangeeft dat de hele computer op één prinplaat zit en er eigelijk alleen een scherm, toetsenbord en muis aan toegevoegd moet worden om een werkend geheel te krijgen. Een heel bekende Single Board Computer is de Raspberry Pi.

Daarnaast zijn er ook Micro Controller boards, dat is eigenlijk een computer waarop geen operating systeem staat en die je programmeert voor één specifieke taak. Deze Micro Controllers programmeer je vaak met de programmeertalen C++ of (Micro) Python. Eén van de meest bekende Micro Controllers is toch wel de Arduino.

Binnen de werkgroep willen we in dit soort computertjes duiken en uitvinden wat er allemaal mee mogelijk is. Bijvoorbeeld, het opzetten van een advertentie blokkeerder (surfen zonder allerlei irritante reclames), het uitlezen van slimme meters, het maken van een 3D scanner, enzovoort.

Kortom, we hebben besloten om van de tweede werkgroep de naam te veranderen in Single Board Computer. Dat betekent dat de mensen van het huidige 3D de keuze hebben: meedoen aan 3D èn Single Board Computer of alleen 3D of alleen Single Board Computer en wie van buiten interesse heeft sluit zich aan, nieuwe deelnemers zijn van harte welkom.

De groep van Single Board Computer wordt voortaan geleid door Willy Bolwerk  en de groep van 3D door Theo de Kruijf.

De groep Single Board Computer komt bijeen iedere 1e zaterdag van de maand van 9:30 - 13:00 u (het einde is dus van 12 u naar 13 u verschoven).
De 3D groep komt bijeen iedere 3e dinsdag van de maand van 20:15 - 22:15 u. Alles steeds in de Westwijzer, Cortenbachstraat 70, Helmond.
Elke werkgroep krijgt een eigen agenda van bijeenkomsten die in het jaarpan zal worden vermeld.

Een inventarisatie van punten van aandacht:

    Installeren van een Raspberry Pi
    Het werken met Raspian OS (een linux clone)
    Het benaderen van een Raspberry Pi vanuit je pc of laptop
    De computer taal (Micro)Python
    Opzetten van (simpele) projectjes op een Arduino
    Het benaderen van een ESP32 camera
    ...
Kijk ook eens op de volgende site: www.sbczob.eu

Uiteraard hopen we ook op inbreng van de deelnemers met eigen projectjes, zodat we er ook een echte werkgroep van kunnen maken. Daarnaast zal ook de onderliggende interaktie tussen de deelnemers een belangrijk punt zijn. Hoe kunnen we elkaar helpen met onze projectjes?
Hopelijk zien we jou binnenkort met je Arduino, Raspberry (of andere apparaatjes)!

De eerstvolgende bijeenkomst is niet 7 oktober, dan is in Houten de HCC Kennisdag, maar een week eerder, zaterdag 30 september. Aanvang 9.30 uur, Cortenbachstraat 70, Helmond.

Wilt u nader contact, stuur dan een bericht naar Theo de Kruijf.